-
1 płakać
-czę, -czesz; vito cry, to weeppłakać się chce pot — this is pathetic (pot)
* * *ipf.1. (= ronić łzy) cry (nad czymś l. z jakiegoś powodu over/about sth); weep; nie warto płakać it's no use crying; płakać jak bóbr cry like a baby l. child; płakać krokodylimi łzami shed crocodile tears; płakać z bólu/ze złości cry with pain/anger; płakać z radości cry for joy.2. (= lamentować) mourn; płakać nad swoim smutnym losem bemoan one's fate, bewail one's lot; płakać mi się chce, gdy pomyślę... I feel like crying when I think...; siąść i płakać sit and weep.3. (= skarżyć się) complain; płakać na męża pijaka complain of one's heavy- l. hard-drinking husband.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > płakać
-
2 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
3 mieć
( posiadać) to havemieć coś na sobie — to have sth on, to be wearing sth
mam! — ( rozumiem) (I) got it!, ( składać się z czegoś) to have
kwadrat ma cztery boki — a square has four sides, (zmartwienie, trudności, grypę, operację) to have
mieć coś przeciw czemuś — to have sth against sth, ( z różnymi dopełnieniami) to have
mieć ochotę na coś/zrobienie czegoś — to feel like sth/doing sth, ( dla wyrażenia powinności) to be supposed to, to be to
masz spać — you're supposed to be sleeping, ( dla wyrażenia zamiaru) to be going to
nie ma — ( liczba pojedyncza) there's no; ( liczba mnoga) there are no
nie ma co czekać/żałować — there's no use waiting/regretting
cudów nie ma — pot miracles (simply) don't happen ( z imiesłowem biernym)
* * *ipf.1. (oznacza posiadanie, cechę, związek z czymś l. kimś, władzę nad czymś) have, have got; mieć coś na sobie have sth on; masz dużo pieniędzy/czasu you have l. you've got a lot of money/time; mieć niebieskie oczy have blue eyes; czy masz samochód? do you have a car?; have you got a car?; nie mam przy sobie pieniędzy I have l. I've got no money on me; masz przy sobie paszport? do you have your passport with you?; mam pomysł I have an idea; nie mam pojęcia, o czym mówisz I have no idea what you're talking about; mam brata i siostrę I have a brother and a sister; co masz w ręce? what are you holding in your hand?; mieć dużo do zrobienia have a lot to do; mieć coś do powiedzenia have sth to say; mieć coś do dyspozycji have sth at one's disposal; mam sprawę do załatwienia I have some business to do; nie mam na nowy samochód pot. I cannot afford a new car; masz jeszcze pięć minut you still have five minutes; mam teraz wykład I'm lecturing right now; mam gości I am having guests; ona ma kochanka she has a lover.2. ( w różnych utartych zwrotach) mam już dość I've had enough; mieć kogoś/czegoś po dziurki w nosie be fed up with sb/sth; mieć kogoś po swojej stronie have sb on one's side; mieć coś za sobą have sth over; mieć coś z głowy pot. be rid of sth; czy masz coś przeciwko mnie? do you have something against me?; mieć coś komuś za złe hold sth against sb; mieć z kimś/czymś do czynienia deal with sb/sth; mam z kimś na pieńku pot. have a bone to pick with sb; mieć w czubie pot. be tipsy; mieć fioła l. bzika żart. be crazy, have a bee in one's bonnet; mieć coś w nosie pot. not give a hoot about sth; mieć coś w dupie wulg. not give a shit about sth; ona ma to do siebie, że... it is characteristic of her that...; mieć z kimś dziecko have a child with sb; mam cię w garści I have you on toast; mieć kogoś w kieszeni have sb in one's pocket; mieć głos have the floor; mieć znajomości have connections; mieć kogoś/coś na oku keep an eye on sb/sth; mieć coś na sumieniu have sth on one's conscience; mieć coś na uwadze l. w pamięci bear sth in mind; mieć coś na myśli have sth in mind; co masz na myśli? what do you mean?; mieć czelność coś zrobić have the cheek to do sth; mieć czyste ręce have clean hands; mieć czyste/nieczyste sumienie have a clear/guilty conscience; mieć coś pod ręką have sth at hand; mieć coś w zanadrzu have sth up one's sleeve; mieć szczęście/pecha be lucky/unlucky; nie mieć grosza przy duszy be penniless, be broke.3. (choroby, dolegliwości) mieć odrę have measles; mieć kaszel have a cough; mieć zakatarzony nos have a running nose.4. pot. (= uwieść, odbyć stosunek seksualny z) have (sb); czy już ją miałeś? have you had her yet?5. ( w wykrzyknikach) masz! (= proszę!) here you are!; a masz! take this!; masz za swoje get your desert!; mam cię! I got you!; gotcha!; masz ci los! too bad!6. (dane osobiste, wymiary itp.) mam na imię Tomasz my name is Thomas; ile masz lat? how old are you?; ona ma siedemnaście lat she's seventeen years old; ta łódź ma pięć metrów długości this boat is five meters long; mam metr osiemdziesiąt wzrostu I am one hundred and eighty centimeters tall; godzina ma sześćdziesiąt minut there are sixty minutes in an hour; pociąg ma dziesięć minut spóźnienia the train is ten minutes late.7. mieć miejsce happen, occur, take place.8. ( z przeczeniem i zaimkiem) nie mieć co jeść have nothing to eat; nie mam co ze sobą zrobić I don't know what to do with myself; nie mieć gdzie się podziać have no place to go; nie mieć nic do powiedzenia have nothing to say; nie mieć nic do stracenia have nothing to lose.9. (z przeczeniem w trzeciej osobie czasu teraźniejszego: oznacza brak l. nieistnienie) jej tu nie ma she isn't here; nie ma tu nikogo there's nobody here; nie ma co płakać there's no need to cry; it's no use crying; nie ma to jak w domu! (there's) no place like home!; nie ma sprawiedliwości na tym świecie there is no justice in this world; nie ma mnie dla nikogo tell everyone I am out; nie ma deszczu there's no rain; it isn't raining; nie ma jej w domu she's not at home; she's out; nie ma sprawy no problem.10. ( wyraża powinność) be to, be supposed to; co mam teraz zrobić? what am I supposed to do now?; mam wyjechać o czwartej I am to leave at four; to mam być ja? is this supposed to be me?; mam przyjechać czy nie? should I come or not?; czas miał pokazać, że... time was to show that...; co ma wisieć, nie utonie if you're born to be hanged you shall never be drowned.12. (wyraża spełnienie, ukończenie) mieć coś zrobione have sth done; mam zebrane materiały I have some materials collected.13. ( wyraża przypuszczenie) miałbym żałować tego? should I regret it?; gdybym miał wybierać... if I were to chose...ipf.1. (= czuć się) be; jak się masz? how are you?; on ostatnio ma się nie najlepiej he hasn't been well lately; masz się teraz z pyszna you have to pay the devil now.2. ( wyraża stan rzeczy) ma się na deszcz it's going to rain; sprawy tak się mają the things are going like this; this is how the matter stands; dzień ma się ku końcowi the day is drawing to an end.3. (= uważać się) za kogo ty się masz? who do you think you are?4. ( w utartych wyrażeniach) mieć się na baczności przed kimś/czymś beware sb/sth; mieć się ku sobie be attracted to each other; ma się rozumieć sure, certainly, of course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mieć
-
4 sens
m (G sensu) 1. (znaczenie) meaning, sense- dosłowny/przenośny sens a literal/figurative meaning a. sense- ekologia w sensie potocznym ecology in the accepted meaning (of the word)- dobrze pojmować a. rozumieć sens wiersza/teorii to correctly understand the meaning a. sense of a poem/theory- wypaczyć/zatrzeć/zmienić sens słów to distort/obscure/change the meaning a. sense of words- film ma niejasny/głęboki/podwójny sens the film has an unclear a. an obscure/a deep/a double meaning- jaki jest dosłowny sens tego słowa? what’s the literal sense a. meaning of this word?2. sgt (celowość, sensowność) sense, meaning- działalność/rozmowa pozbawiona sensu a. bez sensu a senseless a. pointless activity/conversation- w tym, co mówisz, jest sens a. to, co mówisz, ma sens what you say makes sense- nie pojmuję sensu twojej decyzji I can’t see any sense in your decision- macierzyństwo nadało jej życiu (całkowicie) nowy sens motherhood has added a. has given (a whole) new meaning to her life- naprawianie przestarzałych urządzeń nie ma/ma niewiele sensu there is no/little sense in repairing outdated devices- co za sens ponownie malować zupełnie czyste ściany? what’s the point of a. sense in redecorating perfectly clean walls?■ w pewnym sensie (niejako) in a way; (pod jednym względem) in one way; (do pewnego stopnia) in some ways- w pewnym sensie masz rację in a way you’re right- w pewnym sensie telewizja to strata czasu in some ways watching television is a waste of time- w sensie czegoś (pod względem) with respect to sth, as regards sth- piękna kobieta w sensie atrakcyjności seksualnej a beautiful woman with respect to a. as regards her sex appeal- różne elementy podobne do siebie tylko w sensie koloru lub długości various elements similar to one another only in respect of colour or length- chłopcy są do siebie podobni w sensie fizycznym the boys are physically similar- coś w tym sensie pot. something to that effect- powiedział coś w tym sensie, że powinniśmy… he said something to the effect that we should…- mówić z sensem to talk sense- nareszcie mówisz z sensem now you’re talking* * *( racjonalność) point; ( znaczenie) sensenie ma sensu płakać — there's no point in crying, it lub there is no use crying
* * *mi(= znaczenie) sens; (= celowość) point; (gestu, słowa) meaning; bez sensu pointless; gadać bez sensu talk gibberish; to jest bez sensu l. to nie ma sensu there's no point in it, this is pointless; dalsze starania nie miały sensu any further efforts were pointless; nie ma sensu tego robić there's no point in doing it; to ma sens this makes sense; w pewnym sensie in a sense; coś w tym sensie pot. something like that, something to this effect; ogólny sens effect ( czegoś of sth); ogólny sens jej listu był taki, że... her letter was to the effect that...The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sens
-
5 p|ora
Ⅰ f 1. (część dnia, roku) time; (okres) season- pora dnia a time of the day- cztery pory roku the four seasons- o tej porze dnia/roku at this time of the day/year- jest ciepło jak na tę porę roku it’s warm for this time of the year- możesz dzwonić o każdej porze dnia i nocy you can call at any time of the day or night- pora udoju/karmienia milking/feeding time- pora śniadania/kolacji breakfast/supper time- w porze obiadowej at lunchtime- w porze popołudniowej in the afternoon- pora deszczowa the rainy season- w porze lęgowej/godowej during the hatching/mating season- letnią/zimową porą książk. in the summertime/wintertime- nigdy nie wstaję o tak wczesnej porze I never get up this early in the morning- od tej pory będę uważał from now on I’ll be more careful- od tej a. tamtej pory go nie widziałem I haven’t seen him since then- nigdy do tej pory tu nie byłem I haven’t been here before2. (moment) time- najlepsza/najgorsza pora na spacer the best/worst time to go for a walk- to nie jest (odpowiednia) pora na żarty this is no time for jokes- nadeszła pora, żeby… the time has come to…- pora spać! it’s time for bed a. it’s bedtime!- pora na obiad! it’s time for dinner a. it’s dinnertime!- na mnie już pora I must be off now- pora już, żeby ludzie to zrozumieli it’s time people realized it- najwyższa pora, żeby wyszła za mąż it’s high time for her to get married- przyszliście w samą porę you’re just in time- na szczęście w porę skończyłem fortunately I finished in time- w samą porę! a. najwyższa pora! about time too!- zrobić coś nie w porę to do sth at the wrong time- ich wizyta była zupełnie nie w porę they came at the wrong timeⅡ praed. pora zaczynać it’s time to start- najwyższa pora wracać it’s high time to go back- pora było się żegnać it was time to say goodbye- nie pora teraz płakać this is no time for cryingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > p|ora
-
6 mlek|o
n sgt 1. milk- mleko krowie/kozie/owcze/wielbłądzie cow’s/goat’s/sheep’s/camel’s milk- mleko prosto od krowy milk fresh from the cow- mleko chude/odtłuszczone/półtłuste/pełnotłuste skim(med)/non-fat/semi-skimmed/full-fat milk- mleko skondensowane condensed a. evaporated milk- mleko sterylizowane sterilized milk- mleko w proszku powdered a. dried milk, milk powder- mleko dla niemowląt baby milk, infant formula (milk) US- ryż na mleku rice pudding- jak mleko milk-white- włosy miał białe jak mleko he had milk-white hair, his hair was milky white2. pot. (porcja) (glass a. cup of) milk- kup dwa mleka go and buy two bottles/cartons of milk3. Fizj. milk- piersi wezbrane mlekiem breasts swollen with milk- mleko matki mother’s a. breast milk;suka karmiła szczenięta mlekiem the bitch fed her pups on milk a. suckled her pups 4. Bot. milk- mleko palmowe palm milk5. (mgła) milk(y)-white fog- jest takie mleko, że nie widać nic na odległość metra the fog is so thick that you can’t see one metre in front of you a. in front of your face6. Chem. milk- □ mleko cementowe Budow. cement grout- mleko homogenizowane Kulin. homogenized milk- mleko humanizowane humanized milk- mleko kokosowe Bot. coconut milk- mleko pasteryzowane Kulin. pasteurized milk- mleko wapienne Chem. milk of lime, limewash- słodkie mleko Kulin. sweet milk■ mieć mleko pod nosem pot. to be (still) wet behind the ears- nie ma co płakać nad rozlanym mlekiem (it’s) no use a. no good crying over spilt milk- krowa, która dużo ryczy mało mleka daje przysł. great talkers are little doers, much cry and little woolThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mlek|o
-
7 głos
m (G głosu) 1. (osoby) voice- niski/wysoki głos a deep/high-pitched voice- piskliwy/chrapliwy głos a shrill/husky voice- mówić donośnym/drżącym/stanowczym głosem to speak in a loud/trembling/firm voice- w słuchawce usłyszałem męski/kobiecy głos a man’s/woman’s voice came through the receiver- głos drżał mu ze wzruszenia his voice trembled with emotion- nie móc (wy)dobyć z siebie głosu to be unable to get a word out- głos uwiązł mu/jej w krtani a. w gardle his/her words stuck in his/her throat, he/she couldn’t get the words out- głos mu/jej się łamał his/her voice was breaking (up) a. cracking (up)- podnieść/zniżyć głos to raise/to lower one’s voice- stracić/odzyskać głos to lose one’s voice/to get one’s voice back- zawiesić głos to pause (for effect)- na głos [czytać, liczyć] aloud a. out loud- na cały głos [krzyczeć, wrzeszczeć] at the top of one’s voice- w głos [śmiać się, płakać] loud, out loud2. (zwierząt) cry- myśliwy usłyszał głos łani the hunter heard the cry of a doe- głosy ptaków bird calls3. książk. (dźwięk) sound- głos a. głosy miasta the sound a. sounds of the city- głos a. głosy ulicy the sound a. sounds of the street- głos a. głosy przyrody the sound a. sounds of nature- głos syren/trąb the sound a. sounds of sirens/horns4. książk., przen. (nakaz wewnętrzny) głos rozsądku the voice of reason- głos serca/sumienia one’s heart/conscience- słyszeć głos sumienia to hear one’s conscience speaking- iść za głosem serca to listen to a. follow one’s heart- głos wewnętrzny nakazywał mu zawrócić a (little) voice inside was telling him to turn back5. książk. (zdanie) opinion- głos znanego krytyka the opinion of a well-known critic- głos sprzeciwu a dissenting opinion6. (wypowiedź w dyskusji) comment- czy są jeszcze jakieś inne głosy? are there any other comments?- do głosu zapisało się 10 osób 10 people are signed up to speak- zabrać głos to speak, to take the floor- głos doradczy participation in a meeting without a vote- chciałbym zabrać głos w sprawie formalnej I’d like to raise a point of order- mieć głos to have the floor- głos ma minister finansów the Minister of Finance has the floor- dojść do głosu to take the floor- odebrać komuś głos to take the floor away from sb- udzielić komuś głosu to give sb the floor- zaraz panu udzielę głosu I’ll give you the floor in a minute- dopuścić kogoś do głosu to let sb say something; to let sb get a word in edgeways a. edgewise pot.7. (udział w głosowaniu) vote- większością głosów by a majority vote- wniosek przeszedł większością głosów the motion was carried by a majority vote- liczyć głosy to count a. tally the votes- oddać głos to vote- na kogo oddała pani głos? who did you vote for?- wstrzymać się od głosu to abstain (from voting)8. Muz. (linia melodyczna) part, voice- utwór na dwa głosy a piece for two voices- śpiewać na dwa/trzy/cztery głosy to sing in two/three/four parts- śpiewać pierwszym/drugim głosem to sing the first/second voice9. Muz. (skala głosu wokalisty) voice- głos altowy/basowy/sopranowy (the) alto/bass/soprano voice- głos koloraturowy a coloratura voice- głos operowy an operatic voice- śpiewać pełnym głosem to sing in a full voice■ mały głos Muz. weak (singing) voice- głos krwi książk. (poczucie więzi) blood loyalties, blood ties; (popęd naturalny) (natural) instinct(s)- głos natury książk. (natural) instinct- dojść do głosu książk. (uzewnętrznić się) to come to the fore; (zdobyć popularność) to gain popularity- wołać/krzyczeć/mówić wielkim głosem książk. (mówić głośno) to call/shout in a loud voice; (domagać się) to plead; (ostrzegać) to warn- zedrzeć głos (uszkodzić) to strain one’s voice, to talk oneself hoarse- psie głosy nie idą w niebiosy przysł., przest. ill wishes never come true* * *voice; ( prawo przemawiania) voice, say; ( w wyborach) votedojść ( perf) do głosu — ( w dyskusji) to be allowed to speak; ( uzewnętrznić się) to find expression
podnosić (podnieść perf) głos na kogoś — to raise one's voice to sb
udzielać (udzielić perf) komuś głosu — to grant lub give the floor to sb
* * *mi1. ( dźwięk) voice; (= brzmienie) sound; ( ptaka) call; (trąbki, dzwonu) sound; na cały głos at the top of one's voice; płakać na cały głos cry out loud; stracić głos lose one's voice; mieć głos (np. do śpiewania) have a great voice; podnieść głos raise one's voice; głos wołającego na puszczy a voice crying in the wilderness.2. (= nakaz wewnętrzny) call, voice; głos sumienia voice of one's consciousness; iść za głosem serca let one's heart rule one's head, follow the call of one's heart.3. muz. part; utwór na cztery głosy four-part piece.4. ( na zebraniu) (= prawo przemawiania) permission to speak, the floor; dojść do głosu get a chance to speak; mieć głos have the floor; prosić o głos ask for permission to speak, ask to be recognized; udzielić komuś głosu give sb permission to speak, give sb the floor; zabrać głos w sprawie... speak out on the matter of...5. (= zdanie) voice, opinion; głos krytyki voice of criticism; głos sprzeciwu dissenting voice; rozstrzygający głos (w głosowaniu, wyborach) casting vote; ( czyjaś opinia w jakiejś sprawie) final say; rozstrzygający głos należy do ciebie you have the final say; mieć głos doradczy act as an advisor.6. (= opinia wyrażona w głosowaniu) vote; oddać swój głos cast one's vote; zwyciężyć dużą liczbą głosów win by a large number of votes.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > głos
-
8 nic
Ⅰ pron. nothing; (w pytaniu) anything- nic się nie zmieniło nothing has changed- nic a. niczego nam nie brakuje we have everything we need- nic a. niczego nie zapomniałeś? have you forgotten anything?- nie dostał nic a. niczego do zjedzenia he wasn’t given anything to eat- niczym się nie przejmował he didn’t worry about a thing- nie znalazła nic, co mogłoby ją zainteresować she didn’t find anything that might be of interest to her- nic nowego/szczególnego nothing new/special- nic ważnego się nie stało nothing important happened- nic podobnego nothing of the kind a. sort- nic dziwnego, że… it’s no wonder that…, no wonder…- nie ma nic łatwiejszego nothing could be simpler a. easier- błagałem go, a on nic I begged him, but he didn’t say a word- szukaliśmy cały dzień, i nic we were searching all day, all for nothing- nic ci/mu do mnie a. do moich spraw it’s got nothing to do with you/him- nic mi po takim starym rowerze an old bike like that is no use to me pot.- nic tu po tobie you have no business being here- nic innego nothing else- to nic innego jak gra na zwłokę it’s just playing for time, it’s nothing other than playing for time- nic takiego nothing important/serious- to nic takiego, zwykłe przeziębienie it’s nothing serious, just an ordinary cold- nic takiego się nie stało nothing really happened- to nic never mind, it doesn’t matter- to nic, nie martw się it’s nothing, don’t worry- nic, nic, to tylko lekkie zadrapanie it’s nothing (at all), just a scratch- mieć kogoś/coś za nic to not care about sb/sth- zrobić coś z niczego to make something out of nothing- on w niczym nie potrafi jej dorównać she outshines a. surpasses książk. him in any way- Anna w niczym nie przypomina swojej siostry Anna is quite a. totally unlike her sister- z niczym [przyjść, odejść] empty-handed- odprawiono go z niczym he was sent back empty-handedⅡ part. (wcale) not a bit, not at all- nic nie lepszy/gorszy not a bit better/worse- „boisz się?” – „nic a nic” a. „nic, ale to nic” ‘are you afraid?’ – ‘not a bit’ a. ‘not at all’- całą noc nic nie spał he didn’t sleep at all the whole night- czemu ty nic nie tańczysz? why aren’t you dancing at all?- łzy nic tu nie pomogą it’s no use cryingⅢ n pejor. (o osobie) nobody; (o rzeczy) nothing- być niczym to be a nobody- takie nic, a śmie mnie pouczać a nonentity like him telling me what to do!- twoje dochody to kompletne nic what you earn is absolutely nothingⅣ inter. nothing!- „co?” – „nic, nieważne” ‘what?’ – ‘nothing, it doesn’t matter a. it’s not important’■ być do niczego pot. [osoba] (o samopoczuciu) to be under the weather pot.; (o umiejętnościach) to be hopeless a. lousy GB pot., to be useless pot.; [film, książka] to be hopeless GB pot.; [pomysł, projekt] to be half-baked pot.- jak nic się spóźni he’s bound a. sure to be late- cała robota na nic all that work for nothing a. down the drain pot.- „smaczne, prawda?” – „nic dodać, nic ująć” ‘tasty, isn’t it?’ – ‘you’re right there’- mieszkanie duże, jasne, nic dodać, nic ująć a large, bright flat – just right a. perfect- wokół nic, tylko lasy there’s nothing but forest all around- ona nic, tylko narzeka she does nothing but complain- nic, tylko płakać it’s enough to make you weep- nic z tego, telefon zepsuty nothing doing, the phone’s out of order- „chcę iść do kina” – „nic z tego, musisz odrobić lekcje” ‘I want to go to the cinema’ – ‘nothing doing, you’ve got (your) homework to do’- niczego sobie pot. not bad (at all)- niczego sobie facet not a bad-looking guy pot.- niczego sobie piwo not bad beer; pretty good beer pot.- za nic not for anything* * *grubymi nićmi szyty — (przen) thinly disguised
* * *pron.1. (= żadna rzecz) nothing; ( z innym wyrazem przeczącym) anything; nic dobrego ( o człowieku) no good, good for nothing; nic dziwnego no wonder; nic podobnego! nothing of the sort l. kind!, no way!; nic takiego nothing really; niczego sobie pot. (= całkiem niezły) not bad (at all); nic z tego (nie będzie) it's no use, nothing doing; to nic nie pomoże it's not going to help; nic ci do tego! it's none of your business!, mind your own business!; nic tu po nas we won't help here, we won't be of any use here; to nic, że przegraliśmy never mind that we lost; być do niczego be useless, be no good, be good for nothing; nic nie szkodzi never mind, it's nothing; być niczym be worthless; nic mi nie jest I'm alright, I'm O.K.; nic mu nie będzie he'll be fine l. alright l. O.K.; nic a nic not a thing; mieć kogoś/coś za nic not think much of sb/sth; nie mieć nic do powiedzenia have nothing to say; nie mieć nic do stracenia have nothing to lose; nie mieć nic przeciw komuś/czemuś have nothing against sb/sth; zrobić coś z niczego make sth out of nothing.2. (= wcale, w najmniejszym stopniu) nothing at all, not at all; jak nic (= na pewno) for sure; (= bez trudu) without any effort, like nothing; wszystko na nic (all) for nothing; za nic (w świecie) not for anything (in the world); to nie ma nic do rzeczy that is immaterial l. irrelevant; na nic się (nie) zdać be useless; jakby l. jak gdyby (nigdy) nic as if nothing happened; nie miałem nic w ustach od tygodnia I haven't eaten for a week.n.indecl. nothing; wielkie nic big (fat) zero; zupa nic kulin. milk soup with egg yolk, sugar and vanilla.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nic
-
9 m|ieć
impf (mam, masz) Ⅰ vt 1. (posiadać) (na własność) to have (got), to own [dom, samochód, mikrofalówkę]; (do dyspozycji) to have (got); (prowadzić) to run [firmę, warsztat]- mają dom na wsi they have a. own a house in the country- miał po ojcu warsztat samochodowy he had a. owned a garage left to him by his father- nasze muzeum ma dużą kolekcję impresjonistów our museum has (got) a large collection of Impressionist paintings- mam dla ciebie prezent/tę książkę o kotach I’ve got a present/that book about cats for you- miał wszystkiego dwie pary butów he only had two pairs of shoes- ubrała się w to, co miała she put on what she had- nie mam psa I don’t have a. I haven’t got a dog- nie mamy ani telewizora, ani pralki we have neither a TV nor a washing machine- wydawnictwo nie ma funduszy na zatrudnienie specjalisty the publishers can’t afford to employ a specialist- nie mam nic do jedzenia I’ve got nothing to eat, I don’t have anything to eat- czy oni mają namiot? have they got a tent?, do they have a tent?- masz scyzoryk? have you got a penknife?- czy ma pan bagaż? have you got any luggage?- czy macie gaz? have you got gas?- mieć coś przy sobie to have sth on one- masz przy sobie jakieś drobne? have you got any change on you?- gdzie masz klucze/moją książkę? what have you done with the keys/my book?- gdzie masz rower? where’s your bike? pot.- mieć na coś to have money for sth- miałem tylko na jedno piwo I only had for one beer- (on) ma na przyjemności, a nie ma na lekarza he has money to spend on pleasures, but he can’t afford a doctor- nie miał na nowe buty, a co dopiero na samochód he couldn’t afford a pair of new shoes, let alone a car- mieć za co coś zrobić to have enough money to do sth, to be able to afford to do sth- nie mieli za co wyjechać na wakacje they didn’t have enough to go on holiday, they couldn’t afford to go on holiday- nie mają z czego żyć they don’t have enough to live on- jak masz na imię? what’s your name?- mam na imię Maria my name’s Maria- (on) ma na nazwisko Nowak his (sur)name is Nowak- mieć coś na sobie to have sth on, to be wearing sth- miał (na sobie) granatowy garnitur he had a blue suit on, he was wearing a blue suit- na głowie miała kapelusz, na szyi biały szalik she had a hat on her head and a white scarf round her neck- nie mieć nic na sobie (być gołym) to have nothing on- mieć kogoś u siebie (gościć) to have sb staying with one- od tygodnia mamy u siebie teściów we’ve had my in-laws (staying) with us for the past week- jeśli Legia wygra, mam u ciebie piwo! you owe me a beer if Legia win(s)- masz!/macie! (weź/weźcie) here!- macie kanapki, jedzcie! here’s the sandwiches, eat up! pot.- masz, włóż to na siebie! here, put this on!- (a) masz! (zadając razy) take that!- (a) masz za to, że kłamiesz, a masz, a masz! (and) take that for lying! and that! and that! pot.- masz za swoje! (dobrze ci tak) serves you right!- ma za swoje, że jest taki naiwny it serves him right for being so naive- mamy teraz za swoje dobre serce! that’s the thanks we get for being nice a. for all our kindness!- masz ci los, zapomniałam parasola! blast, I’ve forgotten my umbrella!- masz go/ją/ich! (wyrażające zaskoczenie) just look at him/her/them!- masz go, jaki mądrala! look at him, Mr Clever Dick! GB pot.2. (liczyć sobie) to be- mieć dwadzieścia lat to be twenty (years old)- ile ona ma lat? how old is she?- mieć dwa metry wzrostu/wysokości to be two metres tall/high- mieć sześć metrów głębokości/szerokości/długości to be six metres deep/wide/long- pokój ma sześć metrów na pięć the room is six by five metres- dom będzie miał siedem pięter the house will be seven storeys high a. will have seven storeys- kilometr ma tysiąc metrów one kilometre is a thousand metres3. (posiadać jako cechę) to have (got)- pokój ma dwa okna the room has two windows- miał niebieskie oczy/siwe włosy he had blue eyes/grey hair- miała dziurawe buty she had holes in her shoes- kubek ma wyszczerbiony brzeg the mug’s rim is chipped- miała męża Włocha/inżyniera her husband was Italian/an engineer- mieć talent/cierpliwość/odwagę to have talent/patience/courage- nie mieć talentu/cierpliwości/odwagi to lack talent/patience/courage- mieć takt/rozsądek to be tactful/sensible- mieć (swoje) wady i zalety to have one’s good and bad points- zasłony mają kolor wiśni the curtains are cherry red in colour- działka ma kształt prostokąta a. prostokątny the allotment is rectangular (in shape)- jej perfumy miały słodkawy zapach/zapach konwalii her scent was sweet smelling/smelled of lily of the valley- urodę miała po matce, a talent po ojcu her looks came from her mother and her talent from her father- za całe umeblowanie pokój miał zdezelowany stół the only piece of furniture in the room was a rickety table- mieć w sobie coś (być interesującym) to have a certain something- on ma w sobie coś z dziecka/roztargnionego profesora there is something of the child/the absent-minded professor in a. about him- nie mieć nic do czegoś to have nothing to do with sth- jej wyjazd nie ma nic do naszych planów her going away has nothing to do with our plans- marzenia mają to do siebie, że rzadko się spełniają the thing about dreams is that they rarely come true- miała to do siebie, że zawsze się spóźniała the thing about her was that she was always late4. (o stanie fizycznym i psychicznym) to have [grypę, gruźlicę, trudności]; to feel [ochotę, żal]; to have, to bear [urazę]- mieć gorączkę a. temperaturę to have a. be running a temperature- mieć 39° gorączki to have a temperature of 39 degrees- mieć złamaną nogę to have a broken leg- mieć częste bóle głowy to have frequent headaches- mieć pragnienie to be thirsty- mieć dobry apetyt to have a good a. hearty appetite- mam nadzieję, że… I hope that…- mieć ochotę coś zrobić to feel like doing sth- miała ochotę płakać she felt like crying- mieć przekonanie/pewność, że… to be convinced/sure a. certain that…- mieć kogoś/czegoś dość a. dosyć to have had enough of sb/sth, to be fed up with sb/sth- miała winę wypisaną na twarzy she had guilt written all over her face5. (o relacjach między ludźmi) to have [syna, córkę, przyjaciół, wrogów]- to dziecko nie ma matki/ojca this boy/girl has no mother/father- ona nie ma rodzeństwa she has no brothers or sisters- ona będzie miała dziecko she’s going to have a. she’s expecting a baby- miała z nim dwóch synów she had two sons by him- miał za żonę piekielnicę his wife was a real she-devil a. spitfire- nie miał do kogo zwrócić się o pomoc he had no-one to turn to for help- mieć kogoś/coś na uwadze a. na względzie to have sb/sth in mind, to take sb/sth into consideration- mieć z kimś porachunki to have a bone to pick with sb- mieć kogoś/coś przeciwko sobie to have sb/sth against one- miał przeciwko sobie opinię publiczną public opinion was against him- mieć przyjemność/zaszczyt coś zrobić książk. to have the pleasure/honour to do a. of doing sth- miałem zaszczyt poznać pańskich rodziców I had the honour of meeting your parents- mam przyjemność przedstawić państwu naszego gościa I have the pleasure of introducing our guest- z kim mam przyjemność? książk. to whom do I have the honour of speaking? książk., także iron.- mieć coś/nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have something/nothing against sb/sth- mieć coś do kogoś pot. to have something against sb- do ciebie nic nie mam I’ve got nothing against you- mieć coś na kogoś to have the goods a. the dope on sb pot.- niczego na mnie nie mają they’ve got nothing on me pot.- mam z nią do pomówienia a. pogadania I need to have a (serious) talk with her- mieć kogoś nad sobą to have sb above one- kierownik ma nad sobą dyrektora, a dyrektor – zarząd the manager answers to the director and the director answers to the board- mieć kogoś pod sobą to be in charge of sb- (ona) ma pod sobą dwudziestu pracowników she’s in charge of a staff of twenty- kapral miał pod sobą dziesięciu żołnierzy the corporal had ten men under his command a. under him- mieć kogoś za sobą (być popieranym) to have sb behind one, to have sb’s backing- mieli za sobą większość the majority was a. were behind them, they had the majority behind them- mieć kogoś za głupca to take sb for a fool- ich zachowanie mam za nieco naiwne I consider their behaviour rather naive- za kogo pan mnie ma! who do you take me for!, who do you think I am!- mieć w kimś rywala/sojusznika to have a rival/an ally in sb- mieć kogoś pot. (być związanym z kimś) to have somebody, to be involved with somebody- chwalił się, że miał je wszystkie pot. (odbył stosunek) he boasted of having had them all pot.- płacą tak dużo, że mogą mieć każdego they pay so much they can take on a. hire anyone they like6. (znajdować się w jakiejś sytuacji) to have (got) [długi, posadę, połączenie]- mam dobrą komunikację do pracy I’ve got good connections to work- centrum miasta ma dobrą komunikację z przedmieściami there are good connections from the city centre to the suburbs- mieć słuszność a. rację to be right- mieć ciepło/przytulnie to be warm/cosy- owinęła dziecko szalem, żeby miało ciepło she put a scarf round the baby to keep him/her warm- mam daleko/blisko do szkoły I have a long way/I don’t have far to go to school- ty to masz dobrze, nie musisz wstawać o siódmej it’s alright for you, you don’t have to get up at seven (a.m.)- mieliśmy tu wczoraj burzę/śnieżycę we had a storm/snowstorm here yesterday- mamy dziś słoneczną pogodę it’s sunny today- mam dziś kiepski dzień I’m having one of those days (today)- kłopotów z nim miałam co niemiara I’ve had no end of trouble with him- co ja z tobą mam? what am I to do with you?- jest całkiem młoda, chciałaby jeszcze mieć coś z życia she’s still very young, she’d like to get something out of life pot.- (on) haruje od świtu do nocy i co z tego ma? he slaves away from morning to night, and what does he have to show for it?- miał przed sobą kilka godzin marszu he had several hours of walking ahead of a. in front of him- miała przed sobą trudną rozmowę z szefem she had a difficult conversation with the boss ahead of her- mieć przed sobą przyszłość to have a (bright) future ahead of a. before one- miał przed sobą karierę he had a brilliant career ahead of a. in front of him- mieć coś za a. poza sobą to have sth behind one- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him- mam już to wszystko za sobą all that is behind me now- mam co robić, nie nudzę się I’ve got things to do, I don’t sit around- nie mieć gdzie mieszkać/spać to have nowhere to live/sleep- nie mam gdzie przenocować I have nowhere to spend the night- nie mieć kiedy spać/jeść/odpocząć to not have time to sleep/eat/relax- nie mają kiedy w ścianach wiercić, tylko w niedzielę! of course, they have to drill holes in the wall on a Sunday!- mieć czas to have time (coś zrobić to do sth)- nie miałem czasu zająć się twoją sprawą I didn’t have time to deal with your problem- na napisanie wypracowania macie godzinę you have an hour to write the essay- nie miałeś mi tu kogo przyprowadzić!? why did you have to bring him/her/them here (of all people)?!- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia (dużo/mało wiedzieć) to have something/nothing to say (na temat kogoś/czegoś about sb/sth)- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia a. gadania pot. (o decydującym głosie) to have a say/no say- ona nie ma w tej sprawie nic do powiedzenia a. gadania she has no say in the matter- nie mamy już sobie nic więcej do powiedzenia we’ve got nothing more to say to each other- mieć zły/dobry czas Sport to have a poor/good a. fast time- mieć pierwsze/dziesiąte miejsce Sport to come first/tenth, to be in first/tenth place- mam z nią wielką wygodę, sprząta, robi mi zakupy she’s a great help to me: she cleans and does my shopping- nie masz co narzekać you’ve got nothing to complain about- nie masz co się denerwować there’s no reason (for you) to get upset- nie masz czego a. co żałować, film był kiepski you didn’t miss much: the film was hopeless- w domu nie masz co się pokazywać you’d better not show your face at home pot.7. (brać udział) to have [zebranie, koncert, egzamin, próbę]- (on) ma teraz naradę ze swym zastępcą he’s in conference at the moment with his deputy- mieć sprawę a. proces to be on trial (o coś/o zrobienie czegoś for sth/for doing sth)- ma sprawę a. proces o zabójstwo/spowodowanie wypadku samochodowego he’s on trial for murder/causing a car accident8. (ukończyć etap nauki) to have, to hold [dyplom, tytuł]- mieć studia a. wyższe wykształcenie to have completed higher education- mój ojciec miał tylko cztery klasy my father only did four years at school- miał już zawód i mógł rozpocząć samodzielne życie he’d completed his training and could now start his own life- miał dwa fakultety he had graduated in two subjects9. (znaleźć się w określonym miejscu lub czasie) wreszcie mamy stację here’s the station at last- mamy drugi tydzień zimy it’s the second week of winter- którego dziś mamy? what’s the date today?- mamy dziś pierwszy stycznia/poniedziałek it’s January the 1st/Monday today- którą masz godzinę? what time do you make it? pot.; what’s the time by your watch?- mieć kogoś/coś po prawej/lewej stronie to have sb/sth on one’s right/left- miał przed/za sobą dwóch strażników he had a. there were two guards in front of him/behind himⅡ v aux. 1. (dla wyrażenia powinności) macie teraz spać you’re to a. you have to (get off to) sleep now- masz to zrobić natychmiast! you’re to do it right now!- co mam zrobić/jej powiedzieć? what am I (supposed) to do/tell her?- po co się mam wysilać? why should I bother?, why should I make the effort?- masz tego nikomu nie powtarzać! (and) don’t go repeating a. telling it to anyone!- i ja mam w to uwierzyć? and you/they want me to a. I’m supposed to believe that?- mieć coś do zrobienia to have sth to do- ma obowiązek do spełnienia s/he has a duty to perform- mam sprawę do załatwienia I’ve got something to sort out- mamy zaległości do odrobienia we’ve got a backlog of work to catch up on2. (zamiar, przewidywanie) (ona) ma przyjść o drugiej she’s expected (to come) at two- miano zburzyć ich dom their house was to be demolished- samolot miał wylądować w Warszawie, ale… the plane was supposed to land a. have landed in Warsaw, but…- podobno jutro ma być ładna pogoda it’s supposed to be good a. nice weather tomorrow- w pozostałej części kraju ma nadal padać in the rest of the country continuing rain is expected- miała umrzeć w nędzy w wieku czterdziestu lat she was to die in poverty at the age of forty- przyszłość miała pokazać, że się myli subsequent events were to prove him/her wrong- jak się miało okazać as things a. it turned out; as it transpired książk.- i co ja mam z tobą zrobić? what am I (supposed) to do with you?- jeśli mielibyśmy się nie zobaczyć przed twoim wyjazdem, baw się dobrze in case we don’t see each other before you leave, have a good time- niech się stanie, co się ma stać let things happen as they will- właśnie miałem wyjść, kiedy zadzwonił telefon I was just about to leave a. just on the point of leaving when the phone rang- właśnie miałam powiedzieć to samo I was just about to a. just going to say the same thing- czy mam przez to rozumieć, że… am I to understand (by that) that…- mieć coś do sprzedania/zaproponowania to have sth to sell/propose- choćby a. żeby nie wiem co się miało stać, (to)… no matter what happens a. might happen…3. (rezultat) mieć coś zrobione to have sth done- mam już napisaną pracę I’ve already written the essay- miał ukończone wyższe studia he had been to university/college- czy macie załatwione bilety? have you booked/got the tickets?- pieniądze mam dobrze schowane I’ve put the money in a safe place- mam obiecaną podwyżkę I’ve been promised a rise- miał przykazane trzymać język za zębami he was a. he’d been told to keep his mouth shut pot.4. (zdziwienie, rozczarowanie) ja miałbym to powiedzieć? I said that?!- ona miałaby mi się podobać? you think I find her attractive?- miałbyś sumienie to zrobić? could you do (something like) that (with a clear conscience)?- to ma być hotel czterogwiazdkowy? (z dezaprobatą) and you/they call this a. this is supposed to be a four-star hotel?!- ten grubas to miałbym być ja!? (z niedowierzaniem) is this/that fatso really me? pot.- pokazał nam skórę tygrysa, którego miał upolować w Afryce (z powątpiewaniem) he showed us the skin of a tiger, which he is supposed to have killed in AfricaⅢ mieć się 1. (być w stanie, położeniu) to be; (czuć się) to feel, to be- ciotka wyzdrowiała i ma się dobrze auntie has recovered and is doing well- jak się mają twoi rodzice? how are your parents?- jak się masz! (powitanie) how are you?; how’s it going? pot.- mam się dzisiaj lepiej I feel better today- sprawy mają się nieźle things are working out (quite) well- jak się rzeczy mają? how do things stand?- rzecz ma się tak, że… the thing is that…- jak te dwie wersje mają się do siebie? how do the two versions compare?- jak to się ma jedno do drugiego? how do the two compare?- teoria nijak się miała do praktyki the theory was (completely) divorced from practice- A tak się ma do B, jak C do D a. A i B tak się mają do siebie, jak C i D A is to B like C is to D- mieli się do siebie jak dzień do nocy they were like chalk and cheese2. (uważać się za) to think a. consider oneself- mieć się za artystę/człowieka honoru to consider oneself (to be) an artist/a man of honour- miała się za bliską śmierci she thought she was about to a. going to die3. (być bliskim) mieć się ku końcowi to be drawing to a close a. an end- miało się a. dzień miał się ku zachodowi it was getting towards sunset- sytuacja ma się ku lepszemu the situation is looking better- ma się na deszcz it looks like rain- miało się na burzę a storm was brewing, there was thunder in the air- wiedzieć, jak się rzeczy mają to know how things stand a. areⅣ ma Fin. (zapis księgowy) credit- winien i ma debit and credit- zapisać coś po stronie „ma” to enter sth on the credit sideⅤ mam! inter. (przypomniałem sobie) I’ve got it!- (już) mam! mieszkaliśmy na tej samej ulicy! I’ve got it! we used to live in the same street!- mam cię! a. tu cię mam! (złapałem cię, przyłapałem cię) I’ve got you!; got you! pot.- mam cię, już mi nie uciekniesz! got you, you won’t get away now!Ⅵ nie ma być■ ma się rozumieć a. wiedzieć! it a. that goes without saying!- ma się rozumieć, że przyjdę of course I’ll come- on to ma łeb! he’s no fool!- mieć głowę do interesów to have a good head for business- nie mam teraz do tego głowy I don’t want to think about it/that now- mieć kogoś/coś w nosiepot. a. gdzieśeuf. a. w głębokim poważaniueuf. to not care a damn about sb/sth pot.; to not give a monkey’s about sb/sth pot., euf.- mam to wszystko gdzieś! pot. to hell with it all! pot.- mieć kogoś/coś w dupie wulg. to not give a shit a. toss GB about sb/sth wulg.- sie masz! pot. (powitanie) hi! pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|ieć
-
10 chcieć
chcę, żeby on tam pojechał — I want him to go there
chce mi się spać/pić — I feel sleepy/thirsty
chciałbym... — I would like...
czy chciałbyś...? — would you like...?
jak chcesz — pot as you wish
chce mi się siusiu — pot I must have a pee
* * *ipf.1. (= mieć chęć) want; chcieć coś zrobić want to do sth; chciałbym, żeby on przyszedł I wish he came; chce mi się spać I'm (feeling) sleepy; chce mi się jeść/pić I'm hungry/thirsty; chce mi się śmiać/płakać I feel like laughing/crying; chce mi się wyć z rozpaczy pot. I feel like howling; nie chce mi się pracować I do not feel like working; nic mi się nie chce I do not feel like doing anything; chce mi się siusiu pot. I want to pee; czego chcesz ode mnie?! what do you want from me?!; (czy) chcesz, czy nie chcesz whether you like it or not; chcę się z tobą ożenić I want to marry you; chciał wstać, ale mu zabrakło sił he wanted to get up but he lacked the strength (to do so); jeśli chcesz, to... if you want...; masz, czego chciałeś you got what you wanted, you got what you asked for; sam tego chciał he asked for it; chciałbym być ptakiem I'd like to be a bird; I wish I were a bird; chciałbym być aktorem I'd like to become an actor; I'd like to be an actor; I wish I were an actor; chciałbym dożyć tego I wish I could live long enough to see that; chciałbym być spokojny I'd like to be calm; chciałbym, żeby się to nie sprawdziło I wish it wouldn't be l. come true; nie chce iść dalej he l. she doesn't want to go any further; he l. she refuses to go any further; sam nie wie, czego chce even he himself doesn't know what he wants; zrobię to, jak mi się będzie chciało I'll do it if I feel like doing it; ona nie chce iść za mąż she doesn't want to get married; chciałbym I would like to; chciałoby się zatańczyć one would like to dance; chciałoby się wyjechać na wakacje one would like to go on holiday; chcąc nie chcąc willy-nilly, willingly or unwillingly; jak sobie chcesz as you wish; co chcesz przez to powiedzieć? what do you mean?; what do you mean by that?; what is that supposed to mean?; nie chciałby, żeby mnie z nim widziano he wouldn't want anybody to see me with him; chciałbyś tego spróbować? would you like to try that?; chciałbym ci uścisnąć rękę I'd like to shake your hand; chciał powiedzieć coś więcej he wanted to say more than (just) that; chciałbym się czegoś napić I would like something to drink; I could use a drink; czego ona właściwie chce? what does she really want?; tak jest, bo tak chcę! it is so because I want it that way!; tak, jak chce tego zwyczaj as custom would have it; according to custom; chciałbym nieba ci przychylić, ale... I would like to give you everything that you want but...; los chciał, że... fate decreed that...; pech chciał, że spóźniłem się na pociąg I had the bad luck to miss the train; unfortunately, I missed the train; niech się dzieje, co chce whatever is to happen, let it happen; chcę chleba z szynką I want bread and ham; chciałem jak najlepiej I tried to do my best; niech mówi, co chce, a mnie nie przekona whatever he l. she says, he l. she won't convice me; niech robi, jak chce let him do as he pleases; chcieć to móc where there's a will, there's way; dla chcącego nie ma nic trudnego where there's a will, there's way; kto chce psa uderzyć, zawsze kij znajdzie when you want to blame sb, you'll always find a reason.2. ( o rzeczach) will l. would not + verb; drzwi nie chcą się otworzyć the door won't open; ognisko nie chce się palić the fire won't burn; rana nie chciała się zagoić the wound wouldn't heal; nauka nie chce mi wchodzić do głowy I can't remember anything I study; nie chce mi to przejść przez gardło I won't say that.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chcieć
-
11 nić
Ⅰ pron. nothing; (w pytaniu) anything- nic się nie zmieniło nothing has changed- nic a. niczego nam nie brakuje we have everything we need- nic a. niczego nie zapomniałeś? have you forgotten anything?- nie dostał nic a. niczego do zjedzenia he wasn’t given anything to eat- niczym się nie przejmował he didn’t worry about a thing- nie znalazła nic, co mogłoby ją zainteresować she didn’t find anything that might be of interest to her- nic nowego/szczególnego nothing new/special- nic ważnego się nie stało nothing important happened- nic podobnego nothing of the kind a. sort- nic dziwnego, że… it’s no wonder that…, no wonder…- nie ma nic łatwiejszego nothing could be simpler a. easier- błagałem go, a on nic I begged him, but he didn’t say a word- szukaliśmy cały dzień, i nic we were searching all day, all for nothing- nic ci/mu do mnie a. do moich spraw it’s got nothing to do with you/him- nic mi po takim starym rowerze an old bike like that is no use to me pot.- nic tu po tobie you have no business being here- nic innego nothing else- to nic innego jak gra na zwłokę it’s just playing for time, it’s nothing other than playing for time- nic takiego nothing important/serious- to nic takiego, zwykłe przeziębienie it’s nothing serious, just an ordinary cold- nic takiego się nie stało nothing really happened- to nic never mind, it doesn’t matter- to nic, nie martw się it’s nothing, don’t worry- nic, nic, to tylko lekkie zadrapanie it’s nothing (at all), just a scratch- mieć kogoś/coś za nic to not care about sb/sth- zrobić coś z niczego to make something out of nothing- on w niczym nie potrafi jej dorównać she outshines a. surpasses książk. him in any way- Anna w niczym nie przypomina swojej siostry Anna is quite a. totally unlike her sister- z niczym [przyjść, odejść] empty-handed- odprawiono go z niczym he was sent back empty-handedⅡ part. (wcale) not a bit, not at all- nic nie lepszy/gorszy not a bit better/worse- „boisz się?” – „nic a nic” a. „nic, ale to nic” ‘are you afraid?’ – ‘not a bit’ a. ‘not at all’- całą noc nic nie spał he didn’t sleep at all the whole night- czemu ty nic nie tańczysz? why aren’t you dancing at all?- łzy nic tu nie pomogą it’s no use cryingⅢ n pejor. (o osobie) nobody; (o rzeczy) nothing- być niczym to be a nobody- takie nic, a śmie mnie pouczać a nonentity like him telling me what to do!- twoje dochody to kompletne nic what you earn is absolutely nothingⅣ inter. nothing!- „co?” – „nic, nieważne” ‘what?’ – ‘nothing, it doesn’t matter a. it’s not important’■ być do niczego pot. [osoba] (o samopoczuciu) to be under the weather pot.; (o umiejętnościach) to be hopeless a. lousy GB pot., to be useless pot.; [film, książka] to be hopeless GB pot.; [pomysł, projekt] to be half-baked pot.- jak nic się spóźni he’s bound a. sure to be late- cała robota na nic all that work for nothing a. down the drain pot.- „smaczne, prawda?” – „nic dodać, nic ująć” ‘tasty, isn’t it?’ – ‘you’re right there’- mieszkanie duże, jasne, nic dodać, nic ująć a large, bright flat – just right a. perfect- wokół nic, tylko lasy there’s nothing but forest all around- ona nic, tylko narzeka she does nothing but complain- nic, tylko płakać it’s enough to make you weep- nic z tego, telefon zepsuty nothing doing, the phone’s out of order- „chcę iść do kina” – „nic z tego, musisz odrobić lekcje” ‘I want to go to the cinema’ – ‘nothing doing, you’ve got (your) homework to do’- niczego sobie pot. not bad (at all)- niczego sobie facet not a bad-looking guy pot.- niczego sobie piwo not bad beer; pretty good beer pot.- za nic not for anything* * *grubymi nićmi szyty — (przen) thinly disguised
* * *f.Ins.pl. -mi1. (= włókno do szycia) thread; (coś jest) szyte grubymi nićmi (sth is) perfectly obvious, (sth is) thinly disguised; trzymać nici czegoś pull the strings of sth; nici z czegoś pot. nothing will come of it, it will all go up in smoke; nić opowieści thread of the story.2. ( wydzielina pająków) thread, cobweb.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nić
-
12 chc|ieć
impf (chciał, chcieli) Ⅰ vt 1. (mieć chęć, ochotę) to want- chcieć chleba/spokoju to want some bread/some peace- chcieć mieć dziecko to want a child- chcieć dla kogoś zdrowia/szczęścia to wish sb health/happiness- chcieć dobrze to mean well- chcieć jak najlepiej to want what’s best (dla kogoś for sb)- wiesz, że ojciec chce jak najlepiej you know father only wants what’s best- chcieć, żeby było lepiej to want things to be better, to wish things were better- chcieć coś robić to want to do sth- chcę iść do kina/wyjechać/studiować prawo/być dobrym ojcem I want to a. I’d like to go to the cinema/to go away/to study law/to be a good father- chcecie może herbaty? maybe you’d like some tea?- nie chciała go za męża she didn’t want to marry him a. want him for a husband- chcesz dostać w ucho? pot. do you want a clout round the ear? pot.- mogą zostać na noc, jeśli chcą they can stay the night if they like a. want- rób, co chcesz, wolno ci do what you want a. like, you’re a free person- chciała, żeby córka poszła w jej ślady she wanted her daughter to follow in her footsteps- chcę, żebyś potrzymała to przez sekundę I want a. I’d like you to hold this for a second- nie chcę, żebyś wychodził tak często I don’t want you going out a. to go out so often- chcę/chciałam/chciałabym cię o coś prosić I want/I wanted/I’d like to ask you a favour- chcę/chciałem/chciałbym serdecznie powitać wszystkich widzów I want/I’d like to give a warm welcome to everyone in the audience- na zakończenie chciałbym powiedzieć… to round off I’d like to say…- chcieliby skończyć (to) do piątku they’d like to finish (it) by Friday- nie wiem, czy jesteśmy tutaj chciani I don’t know if we’re wanted a. welcome here2. (domagać się, żądać) to want- robotnicy chcą podwyżek płac the workers want better wages- bezrobotni chcą pracy the unemployed want work- chciał, żebym mu oddał pożyczone książki he wanted me to return the books I’d borrowed- czego ode mnie chcesz, daj mi spokój! what do you want from me, leave me alone!3. (zamierzać) to want to- chcieć coś robić to want to do sth, to be going to do sth- chciał mnie uderzyć! he was going to hit me!- chciał wyskoczyć, ale go przytrzymałem he wanted to a. was going to jump out, but I stopped him- właśnie chcieć coś robić to be (just) about to do sth, to be just going to do sth- właśnie chciałem wyjść, gdy zadzwonił telefon I was just about to go out a. just going out when the phone rang4. (o rzeczach nieżywotnych) nie chcieć to not want to- samochód nie chce (mi) zapalić the car doesn’t want to start a. won’t start- wtyczka nie chce wejść the plug doesn’t want to go in a. won’t go in- rana nie chce się goić the wound doesn’t want to heal up a. won’t heal up- fotel nie chciał wejść do windy the armchair wouldn’t go in a. didn’t go into the liftⅡ chcieć się v imp. chce mi się jeść I feel like eating something, I feel hungry- chce mi się pić I’m thirsty, I feel thirsty- chce mi się spać I feel sleepy, I want to (go to) sleep- tak mi było smutno, że chciało mi się płakać I was so sad I wanted to cry a. felt like crying- jest tak ładnie, że chciałoby się pójść na spacer it’s so nice, it makes you want to go for a walk- chce ci się iść taki kawał? do you really want to go all that way?- nie chce mu się uczyć he won’t study, he’s not interested in school- ludziom nie chce się pracować people don’t want to work- zupełnie mi się nie chce jeść I don’t feel at all hungry- nie chciało mi się I didn’t feel like it a. want to■ chcąc nie chcąc pot. like it or not- chcąc nie chcąc musiałem iść do sklepu like it or not I had to go to the shop- chcąc nie chcąc poszła na spacer, bo musiała wyprowadzić psa like it or not, she went for a walk because she had to take the dog out- co/cóż chcesz? pot. what do you expect?- czego tu chcesz? pot. what are you doing here?, what do you want (here)?- „czego tu chcesz? zabieraj się stąd!” ‘what are you doing here? clear off!’ pot.- jak (sobie) chcesz please yourself, (you) do what(ever) you want- nie idziesz? jak sobie chcesz aren’t you coming? please a. suit yourself- „rezygnuję z tej pracy” – „jak chcesz, ale jeszcze się zastanów” ‘I’m giving up this a. that job’ – ‘that’s up to you a. it’s your decision, but I’d think about it if I were you’- …jak chce autor …as the author would have it- jak chce legenda/zwyczaj according to legend/custom- los chciał, że spotkali się tego dnia jeszcze raz as luck would have it, they met again that day; they were fated to meet once more that dayThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chc|ieć
-
13 sam1
Ⅰ adj. 1. (bez pomocy) (by) oneself- sam to zrobiłeś? did you do it (by) yourself?- drzwi same się zamknęły the door closed on its own- samo się zagoi it’ll heal by itself- samo się nie zrobi it won’t get done by itself- musicie sami zdecydować you have to a. must decide for yourselves- „jak samemu zbudować dom?” ‘how to build one’s own house?’- sam z siebie of one’s own accord, without being asked- (ona) sama z siebie nigdy nie zabiera głosu she never speaks up of her own accord a. without being asked- nic nie dzieje się samo z siebie nothing happens by itself a. without a reason- wszystko zawdzięczam samemu sobie I owe everything to my own efforts- włosy jej się same kręcą her hair curls naturally2. (samotny) alone, by oneself- był sam w domu he was alone a. on his own at home- nie wolno jej samej wychodzić na ulicę she is not allowed to go out by herself a. on her own- trudno jest żyć człowiekowi samemu it’s difficult a. hard living on your own a. living alone- sam jeden all alone, all by oneself- po śmierci rodziców została sama jedna when her parents died she was left on her own a. all alone- słowo „bohater” pisze się przez sam h, nie przez ch the word ‘bohater’ is spelt with an h, not ch- mieli same córki they had only daughters- same nieszczęścia nas spotykają we’ve had a. met with nothing but trouble- same zdolności nie wystarczą talent alone is not enough- mówić prawdę, samą prawdę i tylko prawdę to tell the truth, the whole truth, and nothing but the truth- w samym środku in the very centre, right in the middle- na samym początku/końcu at the very beginning/end- na samej górze/na samym dole at the very top/bottom, right at the top/bottom- dom nad samym morzem a house right on the sea- gałęzie zwisające do samej ziemi branches hanging right down to the ground- w samo południe at midday, at high noon- do samego rana right through to the morning5. (jako podkreślenie) oneself- sam sobie przeczysz you’re contradicting yourself- sama tak powiedziała she said so herself- sami sobie są winni they’ve only got themselves to blame- mnie samego to zaskoczyło I was surprised myself- samo miasto niczym szczególnym się nie wyróżnia the town itself is nothing special- sam widzisz you can see for yourself- sama widzisz, że to nie takie proste see, it’s not that easy- sam zobacz see a. look for yourself- sam powiedz you tell me- sami powiedzcie, czy nie mam racji you tell me if a. that I’m wrong6. (wskazuje na najwyższe miejsce w hierarchii) oneself- widziałem samego prezydenta I saw the president himself7. (wskazuje na przyczynę) mere, very- na samą myśl o tym chce mi się płakać the mere a. very thought of it makes me want to cry- od samego zapachu robiło mu się niedobrze the very smell (of it) made him sickⅡ pron. taki sam the same- mamy takie same pióra we’ve got the same a. identical pens- (on) ma taki sam kolor włosów jak jego brat his hair is the same colour as his brother’s- twój kapelusz jest prawie taki sam jak mój your hat is practically the same as mine- wszyscy mężczyźni są tacy sami all men are the same a. alike- ten sam the same- byli w tym samym wieku they were the same age- ta sama kobieta, którą widziałem wczoraj the same woman (as a. that) I met yesterday- Paryż jest wciąż ten sam Paris is just a. still the same- to samo the same- to samo dotyczy ciebie the same applies to you- poproszę jeszcze raz to samo! (the) same again please!- zrób to samo co wujek do the same as uncle (did)- jeden i ten sam one and the same- to jedna i ta sama osoba they are one and the same person- jedno i to samo one and the same thing- odwaga i brawura to nie jedno i to samo bravery and foolhardiness are not the same thing- tak samo [traktować, uważać] the same- tak samo będzie i tym razem it’ll be the same this time- tak samo jak dwa lata temu just the same as two years ago- są tak samo winni they are equally guilty- zniknął tak samo nagle, jak się pojawił he vanished just as unexpectedly as he had appeared- „muszę już iść” – „ja tak samo” ‘I’ve got to go’ – ‘me too’- tyle samo (z policzalnymi) the same number, just as many; (z niepoliczalnymi) the same amount, just as much- tyle samo pracowników, co rok temu the same number of a. just as many workers as last year- tyle samo prawdy, ile kłamstwa the same amount of truth as lies- mają tyle samo lat they’re (of) the same age■ maleńkie sam na sam z kimś a little tête-à-tête with sb- porozmawiać z kimś sam na sam to talk to sb one-on-one- marzył, żeby zostać z nią sam na sam he dreamt of being alone with her- sam nie zje i drugiemu nie da przysł. (she’s/he’s) a dog in the manger- klimat, który sam przez się jest czynnikiem leczniczym the climate, which is itself a healing factor- takie nastawienie jest samo przez się zrozumiałe taken by itself such an attitude is understandable- to się rozumie samo przez się! it goes without saying!- rozumie się samo przez się, że… that goes without saying that…- samw sobie in itself- dla niego praca jest celem samym w sobie work for him is an end in itself- ten dokument sam w sobie nie stanowi dowodu in and of itself the document does not constitute evidence książk.- tym samym in the process- uzyskał obywatelstwo polskie, a tym samym prawo ubiegania się o to stanowisko he acquired Polish citizenship, thus a. thereby gaining the right to apply for the postThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sam1
-
14 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
15 szczęści|e
n sgt 1. (zadowolenie) happiness- promienieć szczęściem to beam with happiness- płakać/skakać ze szczęścia to cry/jump for joy- nigdy nie zaznają szczęścia they will never be happy- nic jej do szczęścia nie brakuje she has everything she could wish for- jeszcze nam tylko tego do szczęścia brakowało! iron. that’s all we needed! iron.- nie posiadać się ze szczęścia to be beside oneself with joy- dzieci były jej największym szczęściem her children were the joy of her life2. (zrządzenie losu) luck; (pomyślność) fortune- mieć szczęście to be lucky- mieć szczęście w kartach to be lucky at cards- miałem szczęście go spotkać I had the good fortune to meet him- mieć szczęście do pogody/współpracowników to be fortunate in the weather/one’s colleagues- mam szczęście do złodziei/oszustów iron. I seem to attract thieves/crooks- masz szczęście, że ich nie było/że był w dobrym humorze you were lucky they were out/he was in a good mood- ten to ma zawsze szczęście! he’s a lucky bastard! pot.- masz więcej szczęścia niż rozumu! the devil looks after his own!- szukać szczęścia to seek one’s fortune- wyjechał szukać szczęścia za granicą he went abroad to seek his fortune- próbować szczęścia w czymś to try one’s luck at sth- szczęście się do nas uśmiechnęło fortune smiled on us- szczęście nam sprzyjało luck was on our side- odważnym szczęście sprzyja fortune favours the brave- dać coś komuś/nosić coś na szczęście to give sth to sb/to wear sth as a good luck charm- przynieść komuś szczęście to bring sb good luck- zdać się na los szczęścia to take pot luck- to kwestia szczęścia it’s the luck of the draw- przy odrobinie szczęścia with a bit of luck- takie to już moje szczęście! iron. my luck!- na szczęście luckily, fortunately- na szczęście miałem przy sobie jakieś pieniądze luckily a. fortunately I had some money- i całe szczęście! and just as well!- (całe) szczęście, że… it was just as well that…- całe szczęście, że dom był ubezpieczony it was just as well that a. fortunately the house was insured- szczęściem udało mu się uciec książk. fortunately he managed to run away- mieliśmy szczęście w nieszczęściu it was just as well- szczęście w nieszczęściu, że… it was just as well that…■ kto ma szczęście w kartach, ten nie ma szczęścia w miłości lucky in cards, unlucky in love- mieć garbate szczęście to have rotten luckThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > szczęści|e
-
16 Träne
Träne f łza;in Tränen ausbrechen wybuchnąć płaczem;bittere Tränen weinen płakać gorzkimi łzami;jemandem kommen die Tränen łzy cisną się k-u do oczu;zu Träne gerührt rozczulony do łez; -
17 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
18 ca|ły
Ⅰ pron. 1. (wszystek) [dzień, świat, prawda] all, whole adj.- siedziałem tutaj cały czas I’ve been sitting here all the time a. the whole time- boli mnie całe ciało my whole a. entire body aches- spóźniłem się o całe pół godziny I was a whole half-hour late- całe lato nie było deszczu it didn’t rain all a. the whole summer- całymi godzinami/dniami/latami for hours/days/years on end- płakać całymi nocami to cry night after night- jesteś cały mokry you’re all wet- kobieta cała w czerni a woman dressed all in black- figurka cała ze złota a figure made entirely of gold- całą duszą/sercem a. z całej duszy/serca with all one’s heart a. one’s whole heart- zabawa była na całego the party was a total rave pot.- nie ma co, zawaliłeś na całego there’s no doubt about it, you’ve completely fouled up pot.2. (pełny) whole adj.- całe wiadro węgla/wody a whole bucket(ful) of coal/water3. (kompletny) [zbiór, zestaw] entire, complete 4. (jedyny) all, only- całe umeblowanie pokoju stanowiły stół i krzesła the only furniture in the room consisted of a table and chairs- to cały mój dobytek that’s all (that) I have a. possess- to moja cała pociecha that’s all the comfort I have- to jest cała jej wiedza na ten temat that represents her entire knowledge on the subject5. (duży) whole adj.- mam cały stos listów do wysłania I’ve got a whole stack of letters to send off- mam całą masę rzeczy do załatwienia I’ve got a whole mass of things to arrange a. settle- całe szczęście, że przyszedłem w porę luckily, I came just in time; it was (damn) lucky I arrived in time pot.Ⅱ adj. 1. (nieuszkodzony) [ubranie, buty, osoba] in one piece; [dach] intact- wazon spadł, ale jest cały the vase fell, but it’s still in one piece a. intact- uciekaj, pókiś cały! get out, while you’re still in one piece!- miał szczęście, że wrócił cały z tej wyprawy he was lucky to return from the trip unscathed a. in one piece- wrócił cały i zdrów he returned safe and sound2. (całkowity) complete- z całą pewnością with complete certainty- robić coś z całym spokojem to do sth completely calmly- wyznać z całą szczerością to confess in all sincerity3. pot. (w jednym banknocie, w jednej monecie) mam całe dziesięć złotych I’ve only got a ten-zloty note 4. pot. (w maksymalnym stopniu) all- była cała w nerwach/w uśmiechach/we łzach she was all nerves/smiles/in tears5. pot. (przejawiający typowe cechy) all over- to cały Marek that’s Marek all over pot.- popatrz jak się uśmiecha – cały dziadek the way he smiles – he’s just like his grandpa- □ cała naprzód Żegl. full speed ahead!- cała wstecz Żegl. full speed astern!■ całym/całą sobą with one’s whole being- chłonął jej słowa całym sobą his whole being soaked up her words- czuła całą sobą, że już go nie zobaczy she felt with her whole being that she would never see him again- na całe gardło a. cały głos at the top of one’s voice- co mnie obchodzi ten cały kierownik/ta cała twoja praca pejor. what do I care about the bloody manager/that damn job of yours pot.- z całej siły a. całych sił with all one’s mightThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ca|ły
-
19 dzie|cko
n 1. (niedorosły człowiek) child- kobieta z dwojgiem małych dzieci a woman with two small children- Ania to jeszcze dziecko Annie is still a child- od dziecka from a child, since childhood- znała go od dziecka she has known him since he was a child- jak dziecko like a child, in a childlike manner a. way- cieszyć się jak dziecko to be (as) happy as a sandboy GB, to be (as) happy as a clam US- płakać jak dziecko to cry like a (little) child- dzieci do lat 12 children under 12- ubrania/buty dla dzieci children’s clothes/shoes- dziecko w wieku szkolnym/przedszkolnym a school-age/pre-school child- wychowała dwoje dzieci she’s raised two children- wziąć dziecko na wychowanie to take in a foster child- mieć troje dzieci na utrzymaniu to have three children to support- dziecko zaniedbane/maltretowane a neglected/abused child- znęcanie się nad dziećmi/dzieckiem child abuse- sąd przyznał dziecko matce the court gave a. granted the mother custody of the child2. (płód) baby, child- spodziewać się dziecka to be expecting (a baby)- dziecko (jest) w drodze a baby (is) on the way pot.- dziecko z probówki a test-tube baby pot.- zrobić komuś dziecko a. pot. to make a. get sb pregnant- przyznawać/nie przyznawać się do dziecka to acknowledge/deny paternity3. (syn lub córka) child- dorosłe dzieci grown-up a. adult children- mieli troje dzieci they had three children- przybrane/nieślubne dziecko a foster a. an adopted/illegitimate child- dowiedziała się, że jest dzieckiem adoptowanym she found out that she had been adopted- czy mają dzieci? do they have any children?4. (niedorosłe zwierzę) young- samica nie opuszcza gniazda i pilnuje dzieci the female stays in the nest and looks after her young5. pot., pejor. (osoba niedojrzała) child, baby- nie bądź dzieckiem! don’t be such a child!6. przen. (dzieło) baby pot.; brainchild- ta książka to jego najukochańsze dziecko this book is his favourite brainchild- ten projekt to moje dziecko this project is my brainchild- dziecko natury/epoki a child of nature/the times- dziecko ulicy a child of the streets; a street urchin książk.- dziecko slumsów a slum child- dziecko wojny a war baby, a child brought up in wartime- dzieci boże Relig. children of God- dzieci-kwiaty flower children- dzikie dzieci Antrop. feral children■ wylać dziecko z kąpielą to throw the baby out with the bathwater- małe dzieci – mały kłopot, duże dzieci – duży kłopot przysł. little children, little problems, big children, big problemsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dzie|cko
-
20 bab|a1
f 1. pot., pejor. (kobieta) woman- wstrętna/paskudna baba a horrid/horrible woman- nie cierpię tej baby I can’t stand that woman2. pot. (żona) old lady pot.; (kochanka) woman pot.- jego baba znowu zrobiła mu awanturę his old lady had another go at him pot.- ma jakąś babę he’s got some woman- latać za babami pot. to chase (after) women3. pot. (wieśniaczka) countrywoman, peasant (woman) 4. pot. (handlarka) street trader 5. pot. (stara kobieta) (old) biddy pot., pejor.; hag obraźl. 6. pot. (żebraczka) bag lady pot.; beggar 7. pot., obraźl. (zniewieściały mężczyzna) sissy pot., pejor., (old) woman pot., pejor.; pussy US pot., obraźl.- przestań płakać, nie bądź babą stop crying, you sissy8. augm. (ciasto) cake 9. augm. (z piasku) sandcastle 10. Techn. tup■ masz babo placek pot. just my luck- baba z wozu, koniom lżej przysł. that solves that (problem), that’s that problem out of the way przysł.- nie miała baba kłopotu, kupiła sobie prosię przysł. now we’re/you’re in troubleThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bab|a1
- 1
- 2
См. также в других словарях:
płakać — 1. Płakać nad rozlanym mlekiem «zamartwiać się czymś, co się już stało, czego nie można naprawić»: Zamierzasz płakać nad rozlanym mlekiem czy obejrzymy wreszcie te oferty? – zapytałem. M. Ziomecki, Lato. 2. Płakać, wypłakać się komuś w mankiet, w … Słownik frazeologiczny
nie — (pisane rozdzielnie) partykuła przecząca 1. w połączeniu z czasownikami a) «stanowi zaprzeczenie jakiejś czynności lub stanu, które dany czasownik wyraża; w konstrukcjach zdaniowych uwydatnia kontrast, przeciwieństwo, stopień nasilenia danej… … Słownik języka polskiego
duma — ż IV, CMs. dumamie 1. blm «poczucie osobistej godności, wartości własnej, własnego środowiska; ambicja; także nieraz zbyt wygórowane pojęcie o sobie, nieprzystępność, wyniosłość, pycha» Szlachetna, niepohamowana, obrażona duma. Duma rozpiera,… … Słownik języka polskiego
łza — 1. Coś jest (czyste) jak łza «coś jest bardzo czyste»: Woda wypływająca z Filtrów jest czysta jak łza – zapewnia zastępca kierownika zakładu wodociągu centralnego. DD 30/03/2001. 2. Ktoś (jest) czysty jak łza, brylant, kryształ itp. «ktoś nie ma… … Słownik frazeologiczny
kąt — 1. Chodzić, pot. łazić, tłuc się z kąta w kąt «chodzić bez celu w jakimś pomieszczeniu, zwykle na skutek zdenerwowania, niepokoju lub znudzenia, nie mogąc sobie znaleźć miejsca»: Marudził po domu, łaził z kąta w kąt, w południe dopiero wyszedł na … Słownik frazeologiczny
głos — m IV, D. u, Ms. głossie; lm M. y 1. «dźwięk (artykułowany) wydawany przez istoty żyjące, mowa, śpiew; także wszelkie bodźce zewnętrzne oddziałujące na zmysł słuchu, brzmienie czegokolwiek» Donośny, mocny, słaby głos. Cienki, gruby głos. Dźwięczny … Słownik języka polskiego
sen — m IV, D. snu, Ms. śnie; lm M. sny 1. «stan fizjologiczny, umożliwiający organizmowi wypoczynek i odbudowę sprawności roboczej wszystkich narządów, polegający na obniżeniu wrażliwości na bodźce, zniesieniu aktywności ruchowej, zwolnieniu czynności … Słownik języka polskiego
kąt — m IV, D. a, Ms. kącie; lm M. y 1. «część płaszczyzny ograniczona przez dwie półproste wychodzące z jednego punktu» ∆ Kąt prosty «kąt, którego ramiona są prostopadłe do siebie, mający 90°» ∆ fiz. Kąt graniczny «kąt padania, przy którym kąt… … Słownik języka polskiego
dziecko — 1. Cudowne dziecko «dziecko odznaczające się niezwykłymi, jak na jego wiek, zdolnościami»: (...) był cudownym dzieckiem. (...) Talent rozwinięty bardzo wcześnie – zachowane rysunki ośmioletniego chłopca są nie tylko zdumiewająco dojrzałe, ale… … Słownik frazeologiczny
dziecko — n II, N. dzieckokiem; lm MDB. dzieci, N. dziećmi 1. «człowiek od urodzenia do wieku młodzieńczego; każdy, niezależnie od wieku potomek w stosunku do rodziców; syn, córka» Rodzone, dorosłe, nieletnie dziecko. Rozkapryszone, rozpuszczone,… … Słownik języka polskiego
oko — 1. Ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało «zwrot podkreślający wyjątkowość i rzadkość czegoś»: (...) jeżeli zaufacie Ewangelii – zobaczycie rzeczy, których ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, a które Bóg przygotował dla tych, co Go… … Słownik frazeologiczny